Czy zaburzenia odżywiania to problem naszych czasów?
Niedawno byłam na zakupach w supermarkecie, a ponieważ najbliższa niedziela będzie wolna od handlu postanowiłam zrobić duże zakupy. Przesuwałam się z wózkiem zakupowym pomiędzy regałami szukając różnych produktów. Natrafiłam na regał ze zdrową żywnością „BIO” przy którym zebrało się kilka młodych dziewczyn skrupulatnie czytających składy produktów, komentując przy tym, co ile ma kalorii. Każda z dziewczyn miała przeraźliwie szczupłe nogi, kilka warstw ubrań zwisających na nich jak na wieszakach…
Również w gabinecie spotykam się z różnymi typami zaburzeń odżywiania u młodych osób, na pierwsze symptomy i oznaki mogą zareagować rodzice, przyjaciele, a nawet szkoła. Poniżej przedstawiam krótki opis zaburzeń odżywiania oraz jakie symptomy mogą nas zaniepokoić.
Jadłowstręt psychiczny
Jadłowstręt psychiczny, czyli potocznie anoreksja. Pierwszą oznaką tego zaburzenia jest spadek wagi o co najmniej 15 % poniżej prawidłowej wagi stosownie do wieku i wzrostu. U dzieci i nastolatków można to sprawdzić na siatce centylowej, u osób dorosłych sprawdza się prawidłową wagę poprzez obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI). Wskaźnik oblicza się, dzieląc masę ciała w kilogramach przez kwadrat wzrostu w metrach:
BMI= waga : wzrost2
Zdrowa waga to waga optymalna z punktu widzenia zdrowia, jest to BMI w przedziale od 20,0 do 24,9. BMI powyżej 25 jest związane z podwyższonym ryzykiem zdrowotnym. Przedział od 17,7 do 18,9 oznacza niedowagę. Osoby mające wskaźnik BMI poniżej 15 powinny być hospitalizowane, ponieważ zagraża im nagły zgon.
Niepokojące objawy anoreksji to również: prowokowanie wymiotów, intensywne ćwiczenia ruchowe, stosowanie leków moczopędnych lub przeczyszczających.
Żarłoczność psychiczna
Kolejnym zaburzeniem odżywiana jest żarłoczność psychiczna, czyli bulimia. Oznaką bulimii jest przyjmowanie bardzo dużych ilości pokarmu w krótkim czasie, a następnie przeciwdziałanie efektom „tycia” poprzez prowokowanie wymiotów lub przeczyszczanie się. Osoby z bulimią mogą mieć całkowicie poprawną wagę, ale obserwuje się u nich wysoką koncentrację na jedzeniu, silny przymus jedzenia oraz lęk przed przytyciem.
Zaburzenie z napadami objadania się
Przypadłość ta charakteryzuje się powtarzającymi się epizodami spożywania znacznych ilości jedzenia w krótkim czasie np. pochłonięcie kilku tysięcy kalorii. Epizodom objadania się towarzyszy przytłaczające poczucie winy oraz wstydu. Osoby z tym zaburzeniem mają BMI powyżej 25 BMI.
Ortoreksja
Coraz częściej spotykam się u młodych osób z ortoreksją, czyli obsesją na punkcie zdrowego jedzenia. Osoby te przesadnie dbają o przyjmowanie jedynie zdrowych, sprawdzonych produktów, nie dbają przy tym o smak potraw, czy też o zawartość kaloryczną. Z czasem jednak swoją dietę ograniczają do kilku produktów i wierzą, że to jedyna droga do zdrowego życia.
Bigoreksja
Ostatnim zaburzeniem, które opiszę jest bigoreksja, spotykana raczej u mężczyzn. Bigoreksja ujawnia się poprzez obsesyjne podejście do własnego ciała i ciągłe niezadowolenie z rozmiaru muskulatur. Osoby te ćwiczą mimo kontuzji, bólu, czy choroby i dążą do jak najmniejszego otłuszczenia własnego ciała. Osoby cierpiące na to zaburzenie zażywają różnego rodzaju odżywki, białka lub sterydy, stale są pochłonięci tematyką wzrostu masy mięśni, przy tym alienują się i wykluczają ze społeczeństwa, co prowadzić może do nerwowości, agresji, żalu oraz depresji.
Wszystkie zaburzenia odżywiania łączy nadmierna koncentracja na wadze, wyglądzie oraz wysoka wiedza na temat kaloryczności produktów lub ich składu.
Jedną z metod leczenia wymienionych zaburzeń jest wzmocniona terapia poznawczo-behawioralna połączona z opieką internisty oraz dietetyka.